Članovi ultranacionalističke turske grupe “Sivi vukovi”, koja je zabranjena u pojedinim evropskim zemljama zbog ideologije te nasilnog i terorističkog djelovanja još od 2013. godine nesmetano djeluju na prostorima BiH, šireći svoj položaj i uticaj, uz pomoć nekih od čelnih ljudi SDA.

Kaže ovo za “Glas Srpske” ekspert za terorizam Dževad Galijašević komentarišući prašinu koja se nedavno digla zbog odigrane fudbalske utakmice Austrija – Turska, na kojoj je turski reprezentativac Merih Demiral svoja dva gola proslavio tako što je rukama formirao “vučiji pozdrav”, odnosno napravio simbol “Sivih vukova”, što je izazvalo osudu u pojedinim zemljama, pogotovo u Austriji.

Pojašnjavajući ovu reakciju, Galijašević kaže da je do nje došlo jer su pripadnici ovog pokreta, grupe, poznati po svom ekstremizmu i ultranacionalizmu, ali i napadima na manjinske zajednice u Turskoj i inostranstvu.

Tajna služba i sda

Prema riječima Galijaševića, grupa “Sivi vuk” nalazi se pod direktnom kontrolom vojno-obavještajne službe Turske, koja je svojevremeno i inicirala njihovo formiranje.

  • Obavještajna služba ih i danas finansira, ali i instalira po potrebi širom Evrope. Oni su godinama prisutni, kako na prostorima Evrope, tako i u BiH. Nažalost, malo je onih koji shvataju ovo neosmansko ponašanje Turske. U Sarajevu govore o nekakvom srpskom svijetu, a kriju ovakve i slične stvari. Njihov rad u BiH se za sada svodi na obavještajni i ideološki. Na taj način, između ostalog, žele odgovoriti i na vehabijski uticaj Saudijske Arabije u BiH, ali i iranske tajne službe. To se sprovodi kroz obnovu džamija i istorijskih građevina iz osmanskog perioda na Balkanu, razne nevladine organizacije i medije. Krajnji cilj Turske je širenje meke moći neoosmanizma na prostorima BiH – kaže Galijašević.

Navodi i da je Austrija odavno postala svjesna tog problema, svojevremeno zatvarajući preko 60 “divljih” bošnjačkih i turskih džamija u Beču. Radi se o poznatoj policijskoj akciji “Palmira”, prilikom koje je uhapšen i jedan broj državljana BiH.

  • Austrija je svjesna turskog radikalizma, odnosno erdoganizma ili bolje rečeno islamizma i osmanizma. Svjesni sa da je Turska najuticajniji član Muslimanskog bratstva, organizacije koja u mnogim zemljama označena kao teroristička. Jedna od najvećih centrala Muslimanskog bratstva, pored Londona i Dohe, nalazi se upravo u Ankari. I “Sivi vukovi” su dio tog velikog projekta, kako jedan islamski radikalizam instalirati na pojedina područja, a nakon toga stvoriti unutrašnje potencijale za eventualno destruktivno djelovanje. Turska politika prema BiH nije dobronamjerna – kategoričan je Galijašević.

Podsjeća i da je SDA, koja je u bliskim vezama sa “Sivim vukovima”, svojevremeno osnovana od strane i pomoću Muslimanskog bratstva, kao što je svojevremeno i Hamas sebe 1988. deklarisao – ogrankom ove organizacije.

  • Ko je osnovao SDA? Mladi muslimani? Šta su oni? Pa ogranak Muslimanskog bratstva. Podsjetio bih da je nakon izlaska iz zatvora Alija Izetbegović prvu delegaciju odmah poslao u londonsku ispostavu ove organizacije, koju je predvodio Ismet Kasimagić – istakao je Galijašević.

Vojna obuka

General Alparslan Turkes osnovao je “Sive vukove” nakon izvršenog vojnog udara 1960. Grupa je prvobitno osmišljena kao kulturni i obrazovni pokret, ali nakon što je Turkes ustoličio Partiju nacionalističkog pokreta, koja je u to vrijeme bila izrazito militantna, “Sivi vukovi” su postali paravojno krilo ove stranke. Njihova primarna funkcija tada je bila zaustavljanje ljevičarskog političkog života koji se razvijao na fakultetima i u većim turskim gradovima. “Vukovi” su bili glavni pokretači i izvršioci tog političkog nasilja, usmjerenog protiv lijevo orijentisanog kurdskog separatizma. Ova organizacija se razlikovala od drugih povezanih sa političkim partijama po svojoj paravojnoj obuci. O tome je javno govorio i bivši član ove grupe Kartal Demironu, navodeći da su ih obučavali penzionisani generali turske vojske.

To je onda omogućavalo da “vukovi” tokom osamdesetih i devedesetih budu regrutovani i u redove obavještajne jedinice turske Žandarmerije koja je bila optužena za politička ubistva kurdskih političkih aktivista i biznismena. Nije sa na tome stalo te su oni slati i u Čečeniju, tokom dva rata, a najekstremnija akcija bio je pokušaj ubistva pape Jovana Pavla od strane člana ove grupe Mehmeta Alia Agca.

Pravljenje ognjišta

Početkom 21. vijeka pokret je ušao u period prividne neaktivnosti. Međutim, ovom trendu došao je kraj prvo 2011, a onda i 2015. Nakon odluke Turske da vojno interveniše u Siriji “Sivi vukovi” su se pridružili sirijskim Turkmenima. Vodeći turski listovi tada su to pravdali riječima da te grupe u stvari brane Turkmensku domovinu koja je naslijeđena od Osmanlija. Četiri godine kasnije, nakon što je Tajland odlučio da Kini izruči grupu ujgurskih izbjeglica, oni upadaju u tajlandski konzulat u Istanbulu i ubijaju 20 nevinih civila.

Oni odbacuju i ideju da je masakr etničkih Jermena u Prvom svjetskom ratu od strane Turaka Osmanlija predstavljao genocid. Idealizuju pojam “čistog Turčina” i drže se folklorne ideologije “turanizma” kao dokaza turske superiornosti. Još jedna ključna ideološka osobina “Sivih vukova” je njihova zaštita sunitskog islama u Turskoj.

Uživaju i podršku aktuelnog turskog predsjednika, koji je od 2018. počeo javno da koristi ručni znak “Sivih vukova” tokom javnih istupa. Otvorena podrška Ankare “Sivim vukovima” znači da se organizacija razvija od marginalne, radikalne, desničarske grupe u grupu koju je prigrlila turska država. Grupa sve više privlači desničarske i konzervativne islamističke krugove u turskoj dijaspori. Prema pisanju pojedinih medija, procjenjuje se da u Njemačkoj i Austriji postoji više od 270 registrovanih “ognjišta” (centara) “Sivih vukova”.

Širenje uticaja

Mnoge evropske zemlje, što zbog paravojne istorije “Sivih vukova”, što zbog njihovih stavova koji su izrazito rasistički i ksenofobni, na ovu grupu gledaju kao na ekstremističku pa i terorističku organizaciju i zabranjuju njihovo djelovanje. Vrhovni sud Kazahstan je 2004. zabranio ovu grupu, nazivajući je terorističkom asocijacijom. Austrijska vlada je 2019. zabranila simbol “Sivih vukova” i pomenuti gest ruke. Francuska je zabranila njihov rad 2020, nakon što ih je optužila za ekstremno nasilne akcije. Bilo je prijedloga i da se na nivou EU uvede zabrana, ali do toga nikada nije došlo i pored svih izvještaja koji su ukazivali na štetno i ekstremno djelovanje ove grupe na prostorima Evrope.

Balkanska istraživačka mreža (BIRN) je prije nekoliko godina ukazala na njihovo postojanje i unutar BiH, a temelji su navodno udareni dolaskom u Mostar Huseina Čakalija, neformalnog vođe. Za rad ovog ogranka “Sivih vukova”, prema pisanju BIRN-a, saglasnost je dala centrala u Ankari, ali i Ambasada Turske u Sarajevu. Naveli su i da izbor “bratske zemlje na Balkanu” za Čakalija nije bio slučajan nego logičan slijed praćenja turskog djelovanja, koje on kroz organizaciju osnovanu u BiH želi ostvariti.

Rasna superiornost

Pripadnici “Sivih vukova”, koji uživaju podršku aktuelnih vlasti u Turskoj, vjeruju u superiornost “turske rase”, težeći ujedinjenju svih turskih naroda u jednu veliku i moćnu državu, koja bi se prostirala od Balkana, preko centralne Azije do Kine. Krajnji cilj je uspostava “Turana” – etnonacionalnog i muslimanskog entiteta, koji bi se protezao od Anadolije do istočne Kine i ujedinio sve turske etničke grupe. Turska percepcija i ideologija aktuelne vlasti jeste vjerovanje da su turski narodi izvorno živjeli u Aziji i počeli se seliti prema modernom Balkanu. Zbog toga kod njih i vlada stav da se domovina turskog naroda proteže od južnih granica bivše Jugoslavije do Pekinga. Oni na poraz Osmanlija na Balkanu gledaju kao na veliku tragediju koju ne mogu prihvatiti, zbog čega posljednjih nekoliko decenija pokušavaju da učvrste svoj položaj i interes i na balkanskim prostorima.

Zabrana u Austriji

Pozdrav “Sivim vukovima” zabranjen je u Austriji, a kazna se kreće i do 4.000 evra. On podrazumijeva podignut mali prst i kažiprst te stisnut palac, srednji i domali prst. Ovaj gest je austrijska vlada zabranila još 2018, ali i simbol “Sivih vukova”, koji predstavlja vuka – ženku ili mužjaka koji slijede različite tradicije.