Kako su prošle stranke koje su na lokalnim izborima učestvovale prvi put?
Narodna partija Srpske (NPS) Darka Banjca, Narodni front – Jelena Trivić i Nezavisni pokret “Svojim putem” – Igor Radojičić političke su organizacije iz Srpske koje su na lokalnim izborima u BiH prvi put nastupile samostalno.
Iako su i Banjac, i Trivićeva, i Radojičić dobro poznati širim političkim krugovima na ovom prostoru, oni su dosad nastupali isključivo pod barjakom drugih političkih organizacija kada je u pitanju lokalno djelovanje.
Kao što je poznato, Igor Radojičić, bivši gradonačelnik Banjaluke i visoki funkcioner SNSD-a, napustio je tu stranku nakon lošeg izbornog rezultata 2020. godine i od tada pa do sredine ove godine bio je potpuno politički neaktivan. Tada je za “Nezavisne novine” ekskluzivno objelodanio da se vraća u politiku, a nedugo zatim javnosti je predstavio novi politički subjekt, koji, kako je rekao, nije “ni vlast ni opozicija, niti Milov ni Draškov”, te najavio da će učestvovati na lokalnim izborima.
Za Jelenu Trivić, u političkom smislu, kobna je bila 2022. godina i poraz od Milorada Dodika u trci za predsjednika Republike Srpske. Tada je odlučila da napusti PDP, ispred koga je bila kandidovana, i da osnuje svoju političku organizaciju. To se desilo u maju 2023. godine i odmah potom dobila je čak i tri poslanika u Narodnoj skupštini Republike Srpske, iako kao Narodni front nisu učestvovali na opštim izborima. Prisustvo u republičkom parlamentu i politički CV Trivićevoj su dali pravo da se sa svojim odborničkim listama kandiduje širom Republike Srpske.
Što se tiče Narodne partije Srpske (NPS), oni su od ove trojke “najstariji i najiskusniji”, s obzirom na to da su oformljeni nakon lokalnih izbora 2020. godine. To znači da su već učestvovali na jednim izborima, i to onim opštim 2022. godine i tada nisu uopšte prošli loše, s obzirom na to da imaju Poslanički klub u NS RS.
A sudeći po rezultatima sa ovih izbora, partija Darka Banjca, nekadašnje uzdanice SDS-a i DNS-a, nastavlja da raste. Iako im se po predviđanjima nisu davale neke pretjerano velike šanse za dobar rezultat i iako se o njima pričalo jako malo, podaci iz 40 lokalnih zajednica u kojima je NPS imao svoje kandidatske liste govore drugačije. Naime, prema podacima Centralne izborne komisije (CIK) BiH, NPS je na nivou Republike Srpske osvojio 22.322 glasa, a ni u jednoj od opština/gradova njihova lista nije imala nula glasova. Od 40 lokalnih sredina, NPS je u čak 25 osvojio dovoljno glasova da u lokalnim parlamentima ima odbornike, dok u 15 to nije uspio.
S obzirom na to da je sjedište stranke u Kozarskoj Dubici, odakle dolazi Banjac, logično je da je stranka prošla najbolje u toj opštini, gdje su osvojili 3.720 glasova i drugi su po snazi iza SNSD-a. Odmah zatim, najviše glasova osvojili su u Bijeljini 2.887, u Prijedoru 2.364, pa u Gradišci 1.945. Svoje odbornike imaće i u:
Novom Gradu, Krupi na Uni, Kostajnici, Oštroj Luci, Ribniku, Vukosavlju, Modriči, Pelagićevu, Loparama, Ugljeviku, Zvorniku, Milićima, Bratuncu, Srebrenici, Čajniču, Višegradu, Foči, Bileći, Berkovićima, Ljubinju i Trebinju.
Što se tiče gradova/opština gdje nisu uspjeli preći cenzus, na prvo mjesto ćemo izdvojiti Banjaluku, gdje su osvojili 1.704 glasa, što je najviše, dok su najgore prošli u Istočnom Mostaru, gdje su sakupili dva glasa. Lokalne zajednice u kojima su učestvovali, a nisu došli do mandata su i: Laktaši, Kneževo, Kotor Varoš, Srbac, Stanari, Derventa, Brod, Šamac, Osmaci, Šekovići, Vlasenica, Han Pijesak i Rudo.
Jelena Trivić i Narodni front sa velikim ambicijama ušli su u ove izbore, ali poraz u trci za gradonačelnika Banjaluke očito je bacio u drugi plan dobar izborni rezultat širom Srpske, jer je ova stranka od 37 opština/gradova, uspjela da se domogne odborničkih mandata u njih 20, uključujući i pomenutu Banjaluku, u kojoj su osvojili gotovo 5.000 glasova. Veliki broj glasova imali su u Bijeljini 2.272, Gradišci, 1.609 i Zvorniku 1.048. Cenzus je pređen i u Novom Gradu, Mrkonjić Gradu, Šipovu, Kupresu, Jezeru, Čelincu, Srpcu, Derventi, Brodu, Ugljeviku, Osmacima, Milićima, Višegradu, Rudom, Bratuncu i Novom Goraždu.
Narodni front je kratkih rukava ostao u Laktašima, Kostajnici, Prijedoru, Ribniku, Tesliću, Stanarima, Doboju, Vlasenici, Srebrenici, Rogatici, Han Pijesku, Čajniču, Gacku, Foči, Ljubinju, Šekovićima i Trebinju.
Nezavisni pokret “Svojim putem” ostao je na ovim izborima principijelan riječima Igora Radojičića da će biti svoji, te na tom planu, najmlađi pokret u Srpskoj kandidovao je liste u osam lokalnih zajednica i uspio da sakupi 5.970 glasova, od čega, očekivano, najviše u Banjaluci 4.287, što znači da će se Radojičić kao nosilac liste vratiti u banjalučke skupštinske klupe nakon dvije godine, ali kao odbornik.
“Svojim putem” imaće odbornika i u Berkovićima, a do mandata nisu uspjeli doći u Prijedoru, Gradišci, Stanarima, Brodu, Ugljeviku i Han Pijesku.